ការបំផ្លាស់បំប្រែជីវភាពរស់នៅ
នេះគឺជារឿងរ៉ាវនៃការបំផ្លាស់បំប្រែជីវភាពរស់នៅរបស់លោកពូ ប៉ាង ឈាងហ៊ាត់ ដែលជាកសិករគំរូមួយរូប រស់នៅក្នុងភូមិតាសំ តំបន់ត្រពាំងប្រាសាទ។
ដើមឡើយ គាត់មានជីវភាពខ្វះខាត និង រស់នៅដោយគ្មានទីជម្រកត្រឹមត្រូវ។
ដូច្នេះគាត់បានជួលដីគេធ្វើស្រែចំការ ដើម្បីប្រមូលផលបានបន្តិចបន្តួចទុកគ្រាន់យកទៅបរិភោគ។ យ៉ាងណាមិញ ការហូបចុកក្នុងគ្រួសាររបស់គាត់នៅតែជាបញ្ហាប្រឈម ដែលតម្រូវឱ្យគាត់ត្រូវខ្ចីលុយធនាគារ ដើម្បីយកមកផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពដែលខ្វះខាត។ កត្តាចម្បងគឺមកពីគាត់គ្មានជម្រើសអ្វីផ្សេង ក្រៅតែពីធ្វើស្រែចំការ។ កត្តាបន្ទាប់បន្សំ គឺបណ្តាលមកពីកង្វះខាតនៃចំណេះដឹង និងជំនាញបច្ចេកទេសក្នុងការដាំដុះ ដូច្នេះហើយគាត់បានត្រឹមអនុវត្តការដាំដំណាំតៗគ្នា និងធ្វើតាមការយល់ឃើញរបស់គាត់តែប៉ុណ្ណោះ។ កត្តាខាងលើនេះហើយ ដែលធ្វើឱ្យគាត់មានការអស់សង្ឃឹមក្នុងការប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។

តាមរយៈសកម្មភាពចូលរួម និងភាពឧស្សាហ៍ព្យាយាមរបស់លោកពូ ប៉ាងឈាងហ៊ាត់ អ្នកដឹកនាំសហគមន៍ និងបុគ្គលិកអង្គការ អេហ្វ អេក បានជ្រើសរើ សគាត់ឱ្យធ្វើជាអ្នកស្ម័គ្រចិត្តផ្នែកកសិកម្មនៅភូមិតាសំ។ គាត់ក៏មានឱកាសបានរៀនសូត្រពីបច្ចេកទេសកសិកម្ម ដូចជាការដាំដុះ ព្រមទាំងការចិញ្ចឹមសត្វ របៀបធ្វើជីកំប៉ុស្តទឹក និងជីកំប៉ុស្តគោក ក្រោមការបង្ហាត់បង្ហាញពីបុគ្គលិកជំនាញរបស់
អង្គការ អេហ្វ អេក ការិយាល័យកសិកម្មស្រុក និងមន្ទីរកសិកម្មខេត្ត ក៏ដូចជារៀនសូត្រពីបទពិសោធន៍ល្អៗពីបណ្តុំអ្នកស្ម័គ្រចិត្តដូចគ្នា។ ទាំងនេះធ្វើឱ្យគាត់ទទួលបាននូវគំនិតថ្មីមួយ គឺការចាប់អាជីពដាំបន្លែននោង ដោយសារបរិវេណផ្ទះរបស់គាត់ជាប្រភេទដីទំនាប។ គាត់ក៏បានពូនដីជាពំនូកនៅពេលដាំ ហើយធ្វើទ្រើងឱ្យននោងវារតោងឡើង។ លោកពូ ឈាងហ៊ាត់ បានសាកល្បងដាំននោងដំបូងតែត្រឹម ៣០គុម្ពតែប៉ុណ្ណោះ ដោយតភ្ជាប់ពីដីសង់លំនៅដ្ឋាន ដែលគាត់បានទិញក្នុងតម្លៃ ១០០$។ ដោយគាត់បានសង់ផ្ទះសម្រាប់រស់នៅមួយចំណែក ឯមួយចំណែកទៀត គាត់ដាំបន្លែដែលមានផ្ទៃដីទំហំ ៩អា។ នៅពេលដែលគាត់អនុវត្តការដាំដុះបែបនេះ គាត់ទទួលបានប្រាក់ចំណូលជាប្រចាំថ្ងៃ ដោយមិនចាំបាច់ប្រើកម្លាំងធ្ងន់ដូចរាល់ដងឡើយ។ នៅពេលដាំដំណាំនេះម្តង គាត់អាចប្រមូលផលបានរហូតដល់ ៦ខែ ដោយគ្រាន់តែចំណាយពេលស្រោចទឹកថែទាំប៉ុណ្ណោះ។

សព្វថ្ងៃនេះគាត់ឈប់ជួលដីគេធ្វើចម្កា រទៀតហើយ ដោយបង្វែរមកចាប់អាជីពក្នុងការដាំបន្លែ និងចិញ្ចឹមមាន់សម្រាប់លក់ជំនួសវិញ។ ហើយបន្លែទៀតសោត គាត់ដាំតែ ២មុខប៉ុណ្ណោះ គឺននោង និងម្រះ ដែលជាបន្លែប្រមូលផលបានយូរ។ គាត់ក៏បានពង្រីកដីដាំននោងកើនដល់ ១២០គុម្ព ហើយពេលជិតអស់រដូវននោង គាត់ចាប់ផ្តើមប្រមូលផលម្រះម្តង ដោយការដាំពួកវាឆ្លាស់គ្នា ។ ថវិកាដែលគាត់រកចំណូលបានជាប្រចាំថ្ងៃ គឺចន្លោះពី ៦០,០០០ ទៅ ៨០,០០០ រៀល។ មួយផ្នែកគាត់យកទៅចំណាយលើការសិក្សារបស់កូនៗ និងមួយផ្នែកទៀតសម្រាប់បញ្ជូនកូនគាត់ឱ្យបញ្ចប់ការសិក្សានៅកម្រិតមហាវិទ្យាល័យ។ ហើយគ្រួសាររបស់គាត់បានក្លាយជាកសិករគំរូ ក្នុងការដាំដុះដល់អ្នកជិតខាង និងអ្នកធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់នានា ហើយមានពេលខ្លះទៀត គាត់បាននាំយកបទពិសោធន៍ដែលគាត់ទទួលបានទៅចែកចាយបន្ត ដល់អ្នកស្ម័គ្រចិត្តផ្សេងទៀត នៅពេលមានការប្រជុំក្នុងសហគមន៍ណាមួយ។ លោកពូ ប៉ាង ឈាងហ៊ាត់ មានគម្រោងថា នឹងសន្សំថវិកាដើម្បីសាងសង់ផ្ទះ ១ខ្នង សម្រាប់ស្នាក់អាស្រ័យ និងនៅតែបន្តចែករំលែកចំណេះដឹងដែលគាត់មាន ទៅដល់អ្នកស្ម័គ្រចិត្តក្នុងភូមិបន្ថែមទៀត។ មកទល់ពេលនេះ គ្រួសាររបស់គាត់ត្រឡប់មករស់នៅដោយមានក្តីសង្ឃឹមជាងមុន។

លោក ពេជ្រ ឃាង ជាមេភូមិនៅភូមិតាសំបានមានប្រសាសន៍ថា៖ ឥឡូវនេះ លោក ឈាងហ៊ាត់ មានជីវភាពប្រសើរជាងគេក្នុងចំណោមគ្រួសារក្រីក្រដែលរស់នៅក្នុងភូមិរបស់គាត់ ពីព្រោះប្រាក់ចំណូលពីមុខរបរប្រចាំថ្ងៃដែលគ្រួសាររបស់គាត់រកបាន អាចជួយឱ្យគាត់មានលទ្ធភាពសងបំណុលនៅធនាគារ ហើយកូនៗរបស់គាត់ក៏បានរៀនចប់ និងមានការងារធ្វើ ដើម្បីជួយផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពរស់នៅស្របពេលជាមួយគ្នា។

A KEY LEAD FARMER’S RESPONSES TO
LIVELIHOOD TRANSFORMATION IN TRAPEANG PRASAT (TPR) AREA PROGRAM

Mr. Pang Chheangheart, a key lead farmer residing in Ta Sam village, TPR1 Area Program, sheds light on his livelihood transformation.
His family was originally from an impoverished background and had concerns about inadequate housing. In order to sustain his family’s survival and physical needs, he rented farmland for farming and harvesting. His family’s subsistence farming was tough, so he borrowed money from the bank. His main dependency on subsistence farming left him without options. Traditional agriculture and monoculture were his only options for farming due to his limited knowledge and technical skills. This made him desperate to earn a living on a daily basis.

The community leader and FH staff recognized Mr. Pang Chheangheart for his diligence and spontaneous involvement, leading to his appointment as an Hope Group Volunteer in Agriculture (HGV-A) in Ta Sam village. He can learn farming techniques like crop cultivation, animal husbandry, and how to make liquid and dry composts from FH staff, district and provincial officers of the agriculture department, and other HGV-As. This gave him a new idea for growing luffa gourd because his house is in a lowland area. He also made the soil loose and piled it up in mounds prior to their vigorous climbing vines. Mr. Chheangheart first tried to plant only 30 seeds of luffa gourd sponge, connecting it with the residential land that he bought for $100. While his family has 9 acres of land, they use it simultaneously to build a house for living and to grow vegetables.

When he practices this kind of growing technique, he earns money daily without being physically demanding like before. When he plants his luffa gourd once, it will take up to six months to harvest it just bywatering the newly planted plants and taking extra care of them. He transitioned from renting farmland to starting a family farming business. Luffa gourd and bitter melon are the only crops he rotates, but they can be harvested multiple times. Additionally, he enlarged his crop rotation area, which now includes 120-luffa gourd sponge and bitter melon. His daily earnings range from 60,000 to 80,000 Riel. He allocates a portion of his budget for his children’s education and another portion for their college expenses. His family’s success in plant cultivation and growth has made them a model for their neighboring farmers, and he often shares his expertise with other HGV-As and cross-visitors during community meetings.

Saving money to build a house to live in is Mr. Pang Chheangheart’s plan while continuing to share his knowledge with more volunteers. His family is now filled with greater hope.
Mr. Chheangheart’s household livelihood has improved compared to other families with vulnerability, as stated by Mr. Pich Kheang, a Village Chief in Ta Sam village. His daily
earnings from the business enable him to pay off debts and support his family’s education and livelihood. His children have finished school and now have good jobs to support themselves.